Znamy już formy rodzajnika nieokreślonego, a dziś poznamy formy rodzajnika określonego.
Rodzajnik określony::
- służy do określenia rodzaju rzeczownika (czy jest on rodzaju męskiego, czy żeńskiego). Rzeczowników najlepiej uczyć się razem z rodzajnikami, ponieważ istnieje sporo wyjątków oraz nie zawsze te rzeczowniki, które są rodzaju męskiego czy żeńskiego w j. polskim, mają ten sam rodzaj w j. włoskim.
- forma rodzajnika określonego zależy od rodzaju (męski, żeński) oraz od głoski następującego po nim rzeczownika.
- rodzajnik określony występuje w liczbie pojedynczej i w liczbie mnogiej.
RODZAJNIK OKREŚLONY W JĘZYKU WŁOSKIM
Kiedy stosujemy dane formy:
RODZAJ MĘSKI
liczba pojedyncza:
- il przed spółgłoską
- l’ przed samogłoską
- lo przed z, gn, ps, pn, x, y oraz s+ spółgłoska
liczba mnoga:
- i przed samogłoską
- gli przed spółgłoską oraz przed z, gn, ps, pn, x, y oraz s+ spółgłoska
⇨ il ragazzo / i ragazzi (chłopiec/chłopcy) – Jak widzimy il zmienia się na i. Zmienia się również końcówka rzeczownika w liczbie mnogiej
⇨ l’amico / gli amici (przyjaciel, przyjaciele),
⇨ lo studente / gli studenti (student, studenci) – l’ oraz lo zmienia się na gli
RODZAJ ŻEŃSKI
liczba pojedyncza:
- la przed spółgłoską
- l’ przed samogłoską
liczba mnoga:
- le przed samogłoską i spółgłoską
Jak widzimy w liczbie pojedynczej przed samogłoskami używamy l’ natomiast we wszystkich pozostałych przypadkach używamy la. Natomiast w liczbie mnogiej rzeczowniki rodzaju żeńskiego mają rodzajnik le.
⇨ la mamma / le mamme (mama, mamy)
⇨ la nonna / le nonne (babcia, babcie)
⇨ la casa / le case (dom, domy)
⇨ l’amica / le amiche (przyjaciółka, przyjaciółki)
Kiedy używamy rodzajnika określonego
Kiedy wimy o czymś / kimś kto jest już znany przez osobę do której się zwracamy lub o której już wcześniej wspominaliśmy, używamy rodzajnika określonego. Na przykład:
Il libro che mi hai consigliato mi piace tanto. / Książka, którą mi poleciłeś bardzo mi się podoba.
Ty i adresat twojej wypowiedzi wiecie o jakiej książce mówisz.
Rodzajnik określony stosujemy również:
- przed nazwami kontynentów, krajów, regionów, rzek, jezior i wysp,
- podając godzinę. Np.: Sono le sei. / Jest szósta.
- przed nazwami pór dnia lub dni tygodnia, gdy mówimy o czynnościach zwyczajowych, regularnie powtarzających się. Np. : Il lunedì vado in palestra. W (każdy) poniedziałek idę na siłownię.
- gdy mówimy o czynności jednorazowej, rodzajnika nie używamy. Np.: Lunedì vado in piscina. W (ten) poniedziałek idę na basen.
INNE PRZYPADKI OPUSZCZANIA RODZAJNIKA
Poniższe zasady odnoszą się zarówno do opuszczania rodzajnika określonego jak i nieokreślonego.
Rodzajnik opuszczamy:
- gdy określamy materiał z którego coś jest zrobione. Np.: una gonna di cotone / (spódnica z bawełny), un maglia di lana (sweter z wełny),
- w zwrotach, które odpowiadają na pytania gdzie, dokąd, skąd, przed rzeczownikami typu: casa, chiesa, scuola, letto, teatro. Np. Vado a scuola (idę do szkoły), vado a letto (idę do łóżka), vado a casa (idę do domu), sono in teatro (jestem w teatrze),
- gdy jesteśmy w jakimś kraju lub się do niego udajemy. Np. Sono in Italia (jestem we Włoszech), andiamo in Polonia (jedziemy do Polski),
- w zwrotach typu avere fame (być głodnym), avere sete (być spragnionym), avere paura (bać się), itp.,
- po określeniu ilości czegoś np. un etto di prosciutto (10 dkg szynki), un chilo di pomodori (kilogram pomidorów), una bottiglia di vino (butelka wina),
- gdy podajemy zawód. Np. Io sono impiegato (jestem urzędnikiem). Io sono dottore e lei e infermiera (jestem lekarzem a ona pielęgniarką).
Dodaj komentarz