Dni tygodnia po włosku. Miesiące i pory roku.

Dni tygodnia po włosku to i giorni della settimana. Dzień to il giorno. Tydzień to la settimana, a weekend il fine settimana lub il week-end.

il lunedì – poniedziałek

il martedì – wtorek

il mercoledì – środa

il giovedì – czwartek

il venerdì – piątek

il sabato – sobota

la domenica – niedziela

Dni tygodnia po włosku

Zwróćcie uwagę, że nazwy dni tygodnia od poniedziałku do piątku mają akcent na ostatniej sylabie.

Dni tygodnia, rodzajnik i czynności zwyczajowe

Gdy mówimy o czymś co robimy zwyczajowo i regularnie, to przed nazwą dnia tygodnia stawiamy rodzajnik: il sabato vado in palestra w sobotę (każdą) chodzę na siłownię. Natomiast kiedy chcemy powiedzieć, że robimy coś w ten konkretny dzień, to rodzajnik opuszczamy: sabato vado in palestra w tę sobotę idę na siłownię.

Rodzajniki określone dni tygodnia łatwo zapamiętać, bo oprócz niedzieli wszystkie nazwy dni tygodnia są rodzaju męskiego – mają zatem rodzajnik określony il. Natomiast niedziela jest w języku włoskim rodzaju żeńskiego i ma rodzajnik la – la domenica.

Il Lunedì vado in piscina. W poniedziałek chodzę na basen.

Il martedì trovo la mia mamma. We wtorek odwiedzam moją mamę.

Il mercoledì vado a scuola di ballo. W środę chodzę do szkoły tańca.

Il giovedì vado in palestra. W czwartek chodzę na siłownię.

Il venerdì esco con i miei amici. W piątek wychodzę z przyjaciółmi.

Il sabato sistemo il mio appartamento. W sobotę sprzątam moje mieszkanie.

La domenica vado al pranzo dai miei*. W niedzielę chodzę na obiad do moich.

*dai miei to często używany skrót od dai miei parenti, ozaczajacy rodzinę, bliskich

Innym sposobem zaakcentowania, że robimy coś regularnie jest użycie słówka ogni – każdy, każda, każde. Ogni lunedì w każdy poniedziałek, każdego poniedziałku. Możemy je zastosować również przy innych określeniach czasu: ogni fine settimana w każdy weekend, ogni mese każdego miesiąca, ogni anno każdego roku.

Jeszcze inny sposób to użycie słówka przymiotnika tutto oznaczającego każdy. Pamiętajmy jednak, że jak w przypadku każdego przymiotnika końcówkę musimy uzgodnić z następującym po nim rzeczownikiem: tutti i venerdì, tutti i mercoledì, tutte le domeniche, tutti i mesi, tutti gli anni.

Miesiące po włosku

gennaio styczeń

febbraio luty

marzo  marzec

aprile kwiecień

maggio maj

giugno czerwiec

luglio lipiec

agosto sierpień

settembre wrzesień

ottobre październik

novembre listopad

dicembre grudzień

Pory roku

Pora roku to po włosku la stagione. La stagione estiva sezon letni, la stagione invernale sezon zimowy, la stagione primaverile sezon wiosenny, la stagione autunnale sezon jesienny.

 la primavera – wiosna  

 l’estate – lato

 l’autunno – jesień

 l’inverno – zima

Kiedy chcemy powiedzieć:

latem – d’estate lub in estate

zimą – d’inverno lub in inverno

jesienią – d’autunno lub in autunno

wiosną – in primavera

Inne określenia czasu po włosku

Teraźniejszości to il presente, il futuro to przyszłość, a il passato to przeszłość.

Oggi dzisiaj, jutro domani, a pojutrze dopodomani.

Ieri wczoraj, l’altro ieri przedwczoraj.

la settimana prossima lub la prossima settimana- przeszły tydzień

la settimana scorsa, la scorsa settimana- ubiegły tydzień

il mese prossimo – przyszły miesiąc

il mese scorso – ubiegły miesiąć

un giorno – pewnego dnia

una volta – pewnego razu

ogni volta – każdego razu, za każdym razem

il tempo czas

il secondo – sekunda

il minuto – minuta

il quarto – kwadrans

l’ora – godzina

il trimestre – trymestr

l’anno – rok

il decennio – dekada

il secolo – wiek, stulecie

il millennio – tysiąclecie

l’epoca – epoka

l’era – era