Liczebnik główny zapisujemy jako jeden wyraz, a akcent pada przeważnie na przedostatnią sylabę ( w innych przypadkach akcentowane sylaby zostały zaznaczone kolorem).
Poniżej zamieszczamy włoskie liczebniki główne do 20 i pełne dziesiątki. Na ich bazie będziemy w stanie utworzyć każdą liczbę!
Liczebnik główny – l’aggettivo numerale
| 0 zero | 10 dieci | 20 venti |
| 1 uno | 11 undici | 30 trenta |
| 2 due | 12 dodici | 40 quaranta |
| 3 tre | 13 tredici | 50 cinquanta |
| 4 quattro | 14 quattordici | 60 sessanta |
| 5 cinque | 15 quindici | 70 settanta |
| 6 sei | 16 sedici | 80 ottanta |
| 7 sette | 17 diciassette | 90 novanta |
| 8 otto | 18 diciotto | 100 cento |
| 9 nove | 19 diciannove | 1000 mille |
Liczebnik – jak tworzymy liczby od 20 do 100
20 – venti
21 – venti + uno = ventuno – wyjątek omówiony poniżej
22 – venti + due = ventidue
23 – venti + tre = ventiré – – wyjątek omówiony poniżej
24 – venti + quatro = ventiquattro
25 – venti + cinque = venticinque
26 – venti + sei = ventisei
27 – venti + sette = ventisette
28 – venti + otto = ventotto – wyjątek omówiony poniżej
29 – venti + nove= ventinove
30 – trenta
31 – trenta + uno = trentuno – wyjątek omówiony poniżej
32 – trenta + due = trentadue
33 – trenta + tre = trentatré
34 – trenta + quattro = trentaquattro
35 – trenta + cinque = trentacinque
36 – trenta + sei = trentasei
37 – trenta + sette = trentasette
38 – trenta + otto = trentotto – wyjątek omówiony poniżej
39 – trenta + nove = trentanove
Wyjątki!
Wyjątki dotyczą liczebników od 20 do 90. Jeśli występuje w nich uno (1) lub otto (8), odrzucamy końcową głoskę pełnej dziesiątki.
zobaczmy:
21 – venti + uno – z pełnej dziesiątki, czyli venti (20) usuwamy ostatnią samogłoskę i = ventuno
28 – venti + otto = ventotto
31 – trenta + uno = trentuno
38 – trenta + otto = trentotto
41 – quaranta + uno = quarantuno
48 – quaranta + otto = quarantotto
Liczebnik – jak tworzymy liczby od 100 do 999
Jeśli występuje w nich uno lub otto, nie odrzucamy końcowej głoski.
101 – cento + uno = centouno – tak samo postąpimy z 201, 301, 401, 501 itd.
108 – cento + otto = centootto – tak samo postąpimy z 208, 308, 408, 508 itd.
natomiast jeśli składaja sie z liczb bardziej złożonych, obowiązuje stara zasada:
121 – cento + ventuno = centoventuno
128 – cento + ventotto = centoventotto
131- cento + trentuno = centotrentuno
138 – cento + trentotto = centotrentotto
Tworzenie pełnych setek jest bardzo proste:
100 – cento
200 – due x cento = duecento
300 – tre x cento = trecento
400 – quattro x cento = quattrocento
500 – cinque x cento = cinquecento
600 – sei x cento = seicento
700 – sette x cento = settecento
800 – otto x cento = ottocento
900 – nove x cento = novecento
przykłady:
178 – centosettantotto
387 – trecentoottantasette
439 – quatrocentotrentanove
943 – novecentoquarantatré
999 – novecentonovantanove
Kilka słów o elizji, czyli skracaniu
W liczbach złożonych ze 100 zazwyczaj nie skraca się liczb z 1, 8, i 11 (centuno, centotto, centundici). Według językoznawców taka forma zapisu nie jest błędna, a jedynie mniej powszechna. Częściej używaną formą są: centouno, centootto, centoundici. Bardziej popularną jest natomiast forma skrócona z 80 (centottanta).
Warto również wiedzieć, że jest poprawne (choć rzadko używane), rozdzielne zapisywanie liczebników złożonych z cento i mille. Np. : cento e quaranta chilometri, cento e venti all’ora.
liczby od 1000
1 000 – mille
1 200 – mille + duecento = milleduecento
1 348 – mille + trecentoquarantotto = milletrecentoquarantotto
mille w liczbie mnogiej zamienia się na mila!
2 000 – duemila
2 200 – duemiladuecento
10 000 – diecimila
20 000 – ventimila
100 000 – centomila
200 000 – duecentomila
uno, milione i miliardo
Un milione (milion) i un miliardo (miliard) są rzeczownikami rodzaju męskiego i są zapisywane oddzielnie.
1 000 000 – un milione
2 000 000 – due milioni
1 000 000 000 – un miliardo
2 000 000 000 – due miliardi
Liczebnik Uno (1) zachowuje się jak rodzajnik nieokreślony, czyli przyjmuje rodzaj określanego rzeczownika.
Np. Vedo un ragazzo e due ragazze. Vedo una ragazza e due ragazzi
Dodaj komentarz